ពត៌មានសុខភាព,
សហព័ន្ធជំងឺទឹកនោមផ្អែមពិភពលោក បោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានអាណត្តិថ្មី
ភ្នំពេញ: លោក លីម គឺកគី ប្រធានសមាគមជំងឺទឹកនោមផ្អែម នៅកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា សន្និបាតទូទៅនៃសហព័ន្ធជំងឺទឹកនោមផ្អែមអន្តរជាតិ (IDF) បានបោះឆ្នោតជ្រើសរើសវេជ្ជបណ្ឌិតឥណ្ឌា លោក សួកាត់ សាឌីកុត (Shaukat Sadikot) ធ្វើជាប្រធាននៃសហព័ន្ធនៅប្រ៊ូសែល (Brussels-based) នៅអាណត្តិថ្មី តំណាងឱ្យលោក មៃឃើល ហ៊ើស (Michael Hirst) ជនជាតិអង់គ្លេស។
លោក លីម គឺកគី បាននិយាយប្រាប់ The Cambodia Herald ពីទីក្រុងឌូបៃ នៅល្ងាចថ្ងៃអាទិត្យ មុនពេលបើកសន្និបាតជំងឺទឹកនោមផ្អែមពិភពលោកថា សន្និបាតក៏បានសម្រេចថានឹងបើកសន្និបាតនៅអាស៊ី នៅឆ្នាំ ២០១៣។
លោក គឺកគី បាននិយាយបន្តថា ក្រៅពីវេជ្ជបណ្ឌិត សាឌីកុត ក៏មានបេក្ខភាពពីររូបទៀត មកពីប្រទេសតង់ហ្សានៀ (Tanzania) និងសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលមានសម្លេងឆ្នោតជ្រើសរើសធ្វើជាប្រធានសហព័ន្ធដែរ ប៉ុន្តែវេជ្ជបណ្ឌិត សាឌីកុត ទទួលបានសម្លេងគាំទ្រដាច់គេ ដូច្នេះទើបគាត់ត្រូវបានគេជ្រើសតាំងភ្លាមៗ។
គ្រូពេទ្យឥណ្ឌា ជំនាញខាងក្រពេញបញ្ចេញក្នុង (endocrinologist) ដែលបច្ចុប្បន្នធ្វើជាទីប្រឹក្សានៅមន្ទីរពេទ្យ ចាសលុក (Jaslok Hospital) និង មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវនៅ ម៉ុមបៃ ធ្លាប់បានធ្វើជាអនុប្រធានម្នាក់ ក្នុងចំណោមអនុប្រធានទាំង១២ របស់សហព័ន្ធ តាំងពីឆ្នាំ២០០៩ ហើយក៏មានបទពិសោធន៍ទាក់ទងនឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងវិបត្តិទាក់ទងនឹងការរំលាយអាហារ អស់រយៈពេលជាង ៣០ឆ្នាំ មកហើយ។
ក្នុងនាមជាប្រធានសហព័ន្ធអាណត្តិថ្មី គាត់មានមុខងារជាអ្នកតំណាងឱ្យលោក មៃឃើល នៅពេលដែលលោកជំនួសតំណែងប្រធានបច្ចុប្បន្នគឺលោក ហ៊័ន ខ្លោត បានយ៉ា (Jean-Claude Mbanya) ជនជាតិកាម៉ារ៉ូន នៅឆ្នាំ ២០១២។
លោក ម៉ៃឃើល គឺជាអតីតសមាជិកតំណាងរាស្ត្រអង់គ្លេស ដែលបានក្លាយជាគណៈអធិបតីទីមួយ ដែលមិនមានជំនាញពេទ្យ នៃក្រុមប្រឹក្សាភិបាល នៃសមាគមជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រទេសអស់គ្លេស ដែលបច្ចុប្បន្ន ហៅថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែមនៅប្រទេសអស់គ្លេស (Diabetes UK)។
លោក លីម គឺកគី ដែលជាអ្នកដឹកនាំសមាជិកគណៈប្រតិភូកម្ពុជា បីនាក់ ទៅចូលរួមសន្និបាតនៅទីក្រុងឌូបៃនេះ បាននិយាយថា សន្និបាតទូទៅរបស់ IDF ចង់ធ្វើឡើងនៅអាស៊ី សម្រាប់សន្និបាតលើកក្រោយនៅឆ្នាំ២០១៣។
គាត់បន្តថា “ប្រធានក្នុងតំណែងសព្វថ្ងៃ គឺជាជនជាតិអាហ្វ្រិក ដូច្នេះហើយពួកគេសម្រេចឱ្យអាទិភាពទៅអាស៊ី”។
មួយសប្តាហ៍មុននឹងការជួបជុំនៅអារ៉ាប់ (United Arab Emirates) នេះ សហព័ន្ធបាននិយាយថា ចំនួនអ្នកចុះឈ្មោះ សម្រាប់ការចូលរួមសន្និបាតរយៈពេលប្រាំថ្ងៃ ដែលធ្វើឡើងរៀងរាល់ពីរឆ្នាំម្តងនេះ ត្រូវបានរំពឹងទុកថា នឹងកើនដល់ ១៤.០០០ នាក់ ដែលនឹងធ្វើឱ្យវាក្លាយទៅជាសន្និបាតជំងឺទឹកនោមផ្អែមពិភពលោកធំ បង្អស់ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ IDF។ សន្និបាតលើកមុននៅឆ្នាំ២០០៩ ដែលធ្វើឡើងនៅទីក្រុងម៉ុនទ្រៀល ប្រទេសកាណាដា បានទាក់ទាញអ្នកចូលរួមចំនួន ១២.៥០០ នាក់។
លោក លូក ហេនឌ្រិគ (Luc Hendrickx) ប្រធាន IDF ផ្នែកសន្និបាតនិងគ្រប់គ្រង បាននិយាយថា “ការកើនឡើងនៃចំនួនអ្នកចូលរួម គឺជាភស្តុតាងនៃភាពជាក់ស្តែងដែលថាជំងឺទឹកនោមផ្អែមបច្ចុប្បន្ន ស្ថិតនៅក្នុងគម្រោងសុខភាពពិភពលោក”។
គាត់បានបន្តថា “បន្ទាប់ពីការប្រជុំជាន់ខ្ពស់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីពី ជំងឺមិនឆ្លងកាលពីខែកញ្ញា យើងសង្ឃឹមថា នឹងបានឃើញការប្តេជ្ញាដ៏រឹងមាំ ដែលចេញមកពីសន្និបាត ដើម្បីដោះស្រាយជាមួយនឹងបញ្ហារាតត្បាត នៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមនៅឆ្នាំ២០១២”។
លោក លីម គឺកគី សាស្ត្រាចារ្យឱសថសាស្ត្រជើងចាស់ មានសង្ឃឹមតិចជាងមុន។ ប្រធានសមាគមជំងឺទឹកនោមផ្អែម នៅប្រទេសកម្ពុជារូបនេះ បាននិយាយថា “ការសង្ឃឹមទុកនៅមានកម្រិតទាបនៅឡើយ។ វាហាក់ដូចជា IDF កំពុងតែសកម្ម ក្នុងការស្វែងរកប្រាក់ជំនួយ ហើយមនុស្សគ្រប់គ្នា គណៈប្រតិភូ និងអង្គការនានា នៅទីនេះ ដើម្បីស្វែករកប្រាក់ជំនួយ ប៉ុន្តែមិនទាន់មាននរណាម្នាក់ ត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ក្នុងការបរិច្ចាគនៅឡើយទេ” ។
គាត់និយាយថា ក្នុងករណីប្រទេសកម្ពុជា ម្ចាស់ជំនួយបរទេស ជាពិសេសប្រទេសអូស្ត្រាលី មានភាពលំបាកក្នុងការទាមទារការកាត់បន្ថយពន្ធអាករ នៅពេលដែលផ្ទេរប្រាក់ជំនួយមកឱ្យកម្ពុជា។
ប៉ុន្តែ លោក លីម គឺកគី បាននិយាយបន្ថែមថា៖ “ខ្ញុំមានសង្ឃឹមច្រើនបន្តិច ទៅលើប្រទេសតៃវ៉ាន់ កូរ៉េ ជប៉ុន និងចិន” ។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះដែរ “បរិយាកាសហាក់ដូចជាសកម្មខ្លាំងណាស់ ព្រោះលោក បានយ៉ា (Mbanya) បានសំណូមពរឱ្យពួកយើងធ្វើជាទាហាន នៅក្នុងគម្រោងនេះ” ។
គាត់ក៏បានសម្គាល់ថា “នៅក្នុងឱកាសអបអរប្រធានអាណត្តិថ្មី នៃសហព័ន្ធ បេក្ខភាពគ្រប់រូប បាននិយាយដូចៗគ្នាថា យើងមិនបាច់និយាយច្រើននោះទេ ប៉ុន្តែយើងគួរបញ្ចេញសកម្មភាព”។
សន្និបាតនឹងធ្វើឡើងលើកដំបូងបង្អស់នៅ Middle East និងតំបន់អាហ្វ្រិកខាងជើង ដែលជាតំបន់រងគ្រោះខ្លាំងបំផុត ដោយការរាតត្បាតជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
សន្និបាតជំងឺទឹកនោមផ្អែមពិភពលោក គឺជាសន្និបាតសេវាកម្មសុខភាពអន្តជាតិធំបំផុតក្នុងលោកហើយរក្សាទុក បញ្ហាជំងឺទឹកនោមផ្អែមជាច្រើន តាំងពីការស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រថ្មីបំផុត និងព័ត៌មានថ្មីៗ ស្តីពី ការអប់រំ ការព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែម ការជួយឧបត្ថម្ភ ភាពប្រុងប្រយ័ត្ន គោលការណ៍សុខភាព និងការរស់នៅជាមួយនឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
អ្នកចូលរួមទាំងអស់ រួមមាន គ្រូពេទ្យ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ គិលានុបដ្ឋាយិការ គ្រូបង្រៀន និងអ្នកជំនាញសេវាកម្មសុខភាពផ្សេងៗ ក៏ដូចជា អ្នកតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាល អ្នកសម្រចគម្រោងគោលការណ៍ ( policy makers ) អ្នកមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម អ្នកតំណាងសមាជិកសមាគម IDF និងសមាជិកសារព័ត៌មាន ៕